دانلود پروژه عیب یابی الکتریکی

دانلود مقاله عیب یابی الکتریکی و اموزش پی ای سی
دسته بندی الکترونیک و مخابرات
بازدید ها 32
فرمت فایل doc
حجم فایل 10 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 28
پروژه عیب یابی الکتریکی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*مقاله عیب یابی الکتریکی*

یک کامپیوتر لپ تاب با برنامه نویسی pic ، ارتباطات وبرنامه های عملیاتی از ضروریات تجهیزات مدرن امروزی است ،مهندسان ، مدیران تولیدی، سرپرستان تعمیراتی ،تعمیرکاران فنی، تکنسین های برق ،تکنسین های کارافزار، دستگاههای تعمیراتی، همگی نیازمند به داشتن pic دانش کامپیوتری، آموزش و مهارت در عیب یابی مسائل کامپیوتری می باشد.

آموزش PIC عموما دارای تاثیر ژرفی نخواهد داشت تا زمانی که شخص مورد آموزش به درجه ای حقیی از مهارت درچندین زمینه رسیده باشد،دانش و مهارت در برق، عیب یابی و کاربری کامپیوتر(مدیریت کامپیوتر) پیش نیازمندهای ضروری برای همسان سازی موثر در آموزش PIC پایه است. نویسنده در یافته است که دوره طولانی له یادسپاری وارد مطالعهشده از یک دوره حرفه ای که در یک کالج دو ساله محلی( فوق دیپلم)گذرانده می شود، پرهزینه تر از یک دوره سریع و فشرده در یک کارخانه است.

دوره ایجاد شده توسط کارخانه ها ضرورتا همان مواردی که در یک کالج دو ساله باشد را پوشش می دهد. تفاوتهای عمده د رمیزان ساعات تدریس و زمان کارگاه می باشد. دوره JC چهار ساعت کلاس هر هفته ای برای 15 هفته بود. سرساعت زمان کارگاه برای انجام کارهای عملی عینی بر روی مسائل ومواردی که در ساعات اول مبهم به نظر می رسید بود زمانی اضافی در منزل بر روی مطالعه کارهای عملی وبرنامه ای نوشتاری سپری می شود همچننی JC شبانه زمان فوق العاده کارگاه برای PIC ها وکامپیوترها باز می بود.

بر خلاف آن دوره درون کارخانه ای 5تا8 ساعت در روز می باشد، فعالیت های کلاسی بسیار سریع و فشرده به منظور پوشش دادن مقادیری از موارد در برگرفته شده می باشد. مربی بسیار با معلومات و با تجربه بوده د رحین اینکه سعی داشتیم برنامه ها را به منظور بررسی چگونگی عملکرد آنها بر تجهیزات در میز کار آموزش قرار دهیم. مربی نیز مواد درسی دوره را پوشش می داد. در پایان هر روز ذهن های ما انباشته از اطلاعات بود و در پایان هفته همگی دوره را گذراندیم اما به یادآوری آنچه روز اول یاد گرفته بودیم بسیار سخت بود.

فنون پایه عیب یابی مسائل برای هر نوع موقعیت و حرفه ای به کار گرفته شده است.

شناخت واقعی از مسائل برای حل آنها ضروری می باشد بسیاری از اوقات یک عیب یاب بی تجربه در یک یا چندین علت از بروز مسائل دچار اشتباه خواد شد حل کردن دلایل به طور عمومی فقط مسائل را به تاریخ عقب تری به تعویق می اندازد. تا زمانی که مسائل ممکن است به ابعاد وسیع رشد یابد.

یک مثال این است که زمانی شخص سردردی را تجربه می کند و یک مسکن در معمولی مثل آسپرین استفاده می کند مساله اصلی ممکن است یکی از این مسائل باشد. چشم ها نیاز به بررسی داشته باشند با تجویز یا عدم تجویز دارو، کشیدگی عضلات، استرس، تومور، گرفتگی رگهای خونی، یک زخم کهنه، همین مساله در دستگاه نیز اتفاق می افتد، یک فیوز در مدار می سوزد و شخص تعمیر کار فیوز جایگزین را بر می دارد وداخل نگه دارنده فیوز قرار می دهد خیلی چیزها هستند که میتوانند سبب سوختن فیوز بر اساس پیچیدگی مدار آن گردند.

جریان برق بیش از حد سبب سوختن فیوز می گردد، جریان برق بیش از اندازه ممکن است دراشد: بارگیری بیش از حد بر روی سیم حامل، اتصال کوتاه بین سیم ها، سیم های اتصال به زمین (granded) مدار کوتاه در سیم حامل، بارالکتریکی اتصال به زمین تحلیل رفتن ولتاژ غیره باشد.اگر شخص تعمیر کار مشکل مدار قبلی را حل نکند برای جایگزینی فیوز و بازیابی ممکن است نتایج منفی به بار آید.

این مساله غیرعادی نیست که در فرآیند گسترش تعدادی از مسائل جزیی وتداوم عملکرد تنزیل درجه توان عملیاتی را داشته باشیم. سپس یک مساله کوچک دیگر ایجاد می شود و کل فرآیند با شکست روبرو می گردد. یافتن واصلاح آخرین مساله ضرورتا توان عملیاتی فرآیند را بازیابی نمی کند. فرآیند بازیابی بامدیریت مسائل جزیی تداوم می یابد اما مسائل جزیی ممکن است به فرآیند اجازه شروع مجدد از وقفه کامل ندهد.


دانلود نمونه سوال مدارات

دانلود نمونه سوالات و مسائل و معادلات مربوط به مدارات الکتریکی
دسته بندی نمونه سوالات
بازدید ها 28
فرمت فایل doc
حجم فایل 882 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 41
نمونه سوال مدارات

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*سوال مدارات*


نمونه سوالات و مسائل و فرمول ها و معادلات و جواب های مربوط به مدارات


دانلود مقاله سیستم نگهداری و تعمیرات دستگاههای ارتباطی و ناوبری کشتی

دانلود مقاله و پروژه سیستم نگهداری و تعمیرات دستگاه های ارتباطی و ناوبری کشتی
دسته بندی الکترونیک و مخابرات
بازدید ها 20
فرمت فایل doc
حجم فایل 17 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 44
مقاله سیستم نگهداری و تعمیرات دستگاههای ارتباطی و  ناوبری کشتی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*سیستم نگهداری و تعمیرات دستگاههای ارتباطی و ناوبری کشتی*

موضوع نگهداری و تعمیرات از معدود علوم کاربردی است که شاید در طول تاریخ حیات انسان جران داشته است و با بهره گیری از دانشهای پایه ای مانند : ریاضی ، فیزیکی و علوم کاربردی ، مهندسی و مدیریت به موازات سایر علوم تجربی شکل آکادمیک به خود گرفته و پیشرفت کرده است .

ضرورت طراحی و استقرار سیستم های نگهداری و تعمیرات در کارخانجات یکی از مسائل حیاتی امروز صنایع مملکت ماست و این امر در امور خدماتی نیز صدق می کند از جمله بخش حمل و نقل که از مهمترین امور خدماتی در هر کشور می باشد .

نگهداری و تعمیرات در صورت اجرا شدن در مرکز تولیدی و خدماتی موجب کاهش هزینه و بالا رفتن کیفیت کار و در نهایت بالا رفتن بهره وری خواهد شد .

با پیچیده تر شدن امکانات در زندگی بشر روشهای استفاده و نگهداری و تعمیرات این امکانات پیچیده تر می شدند و برای این امر نیاز به دانش و تجربه خواهد بود .

باید سعی شود تا جایی که ممکن است عمر تجهیزات را اضافه کرد و در طول شبانه روز بیشترین کارایی را از آنها گرفت که این امر با داشتن یک

سیستم مناسب نگداری و تعمیرات با صنعت موردنظر امکانپذیر می باشد .

با داشتن یک سیستم نگهداری و تعمیرات کارآ می تواند قیمت تمام شده محصولات یا خدمات را کاهش داد .

در جهان امروز با قیمت کمتر و کیفیت بالاتر می توان رقابت کرد و در عرصه رقابت ماند . بامقدمه بالا ما به اهمیت کار نگهداری و تعمیرات پی بردیم حال می خواهیم اهمیت آن را در حمل و نقل دریایی و در زمینه تخصصی دستگاه های ارتباطی و اوبری کشتی ها بررسی کنیم .

در یک کشتی حداقل 50 نفر انسان وجود دارد که نمی توان برای جان آنها قیمتی در نظر گرفت زیرا قابل قسمت گذاری نیستند .

خود کشتی حداقل 30.000.000 دلار قیمت دارد که رغم بسیار بالایی است و در هر کشتی حداقل 20.000.000 دلار کالا بار زده می شود . حال اگر یکی از دستگاههای ارتباطی یا ناوبری مثل رادار درست عمل نکند ممکن است یک حادثه بوجود آید و در پی آن همه چیز از بین برود و این یعنی یک زیان بسیار بالا و در صورتی که حادثه به طوری باشد که طی آن دو کشتی با هم برخورد کنند این زیان دو برابر خواهد شد و غرق شدن یک کشتی در دریا عوارض سنگین زیست محیطی در بر خواهد داشت که با میلیون ها دلار هزینه و صرف وقت بسیار بالا و به کارگیری نیروهای متخصص زیاد می توان آن را رفع کرد مانند آنچه در اثر غرق شدن یک نفتکش در دریا بوجود می آید .

تعریف نگهداری و تعمیرات

نگهداری : مجموعه فعالیت هایی که به طور مشخص و معمولاً به صورت برنامه ریزی شده و با هدف جلوگیری از خرابی ناگهانی ماشین آلات تجهیزات و تاسیسات انجام گرفته و با این کار قابلیت اطمینان و در دسترس بودن آنها را افزایش می دهیم ، نگهداری لقب می دهیم .


دانلود مقاله سنسورهای دما و ترانزیستورهای حرارتی

دانلود مقاله سنسورهای دما و ترانزیستورهای حرارتی و ترانسیدیوسرها
دسته بندی الکترونیک و مخابرات
بازدید ها 28
فرمت فایل doc
حجم فایل 1368 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 23
مقاله سنسورهای دما و ترانزیستورهای حرارتی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*سنسورهای دما و ترانزیستورهای حرارتی*


4-1 گرما ودما

کمیت فیزیکی که ما آن را گرما می نامیم یکی از اشکال مختلف انرژی است و مقدار گرما معمولا برحسب واحد ژول سنجیده میشود.مقدار گرمایی که در یک شی موجوداست قابل اندازه گیری نمی باشد اما می توان تغییرات گرمای موجود در یک شی که بر اثر تغییر دما و یا تغییر در حالت فیزیکی (جامد به مایع، مایع به گازف یک شکل کریستالی به شکل کریستالی دیگر) ایجاد میشود اندازه گیری کرد.

بنابراین از این جنبه دما میزان گرما برای ماده است تاوقتی که حالت فیزیکی آن بدون تغییر باقی بماند.

ارتباط بین دما و انرژی گرمایی بسیار شبیه به ارتباط بین سطح ولتاژ وانرژی الکتریکی است.

سنسورهای دمای رایج تماما وابسته به تغییراتی هستند که همراه با تغییرات دمای ماده به وجود می آید. ترانسیدیوسرهای انرژی الکتریکی به انرژی گرمای جریان عبوری از یک هادی استفاده می کنند اما ترانسدیوسرهای گرمایی به انرژی الکتریکی به طور مستقیم این تبدیل را انجام نمی دهند ومطابق با قوانین ترمودینامیک نیازمند تغییرات دمایی برای عمل کردن هستند بدین گونه که در دمای بالاتر گرما می گیرد و در دمای پایین تر این مقدار گرما را تخلیه می کند.

4-2 نوار بی متال

آشکارسازی حرارتی در موارد متنوعی مانند آشکار کردن آتش سوزی، گرمایش تا یک حد معین ویا تشخیص عیب در یک سردکننده مورد استفاده قرار می گیرد .ساده ترین نوع سنسور حرارتی از نوع بی متال استکه اصول کار آن در شکل به تصویر کشیده شده است. ترکیب فوق شامل دو نوار فلزی از دو جنس مختلف است که با نقطه جوش و یا پرچ کردن در دو نقطه به یکدیگر متصل شده اند. جنس فلز دو نوار به گونه ای انتخاب می شود که ضرایب انبساطی خطی آنها با یکدیگر تفاوت زیادی داشته باشند. مقدار انبساط یا ضریب انبساط خطی عبارت است از خارج قسمت تغییر مقدار طول به تغییر دما و این مقدار برای همه فلزات مقداری است مثبت بدین معنی که با افزایش دما طول نوار افزایش می یابد. مقادیر ضریب انبساط را برای چند نوع فلز بر حسب واحد 10*k بیان کرده است.

خمیدگی پدیده آمده در نوار بی متال را می توان وسط هر یک از انواع ترانسدیوسرهای جابه جایی که در فصل مورد بررسی قرار گرفت تشخیص داد اما اغلب اوقات از خود نوار بی متال برای راه اندازی کنتاکتهای یک کلید استفاده می شود ومعمولا خود بی متال یک از کنتاکتهای کلید است. نوع رایج نوار بی متال هنوز هم در انواعی از تموستاتها مورد استفاده قرار می گیرد اگر چه بی متال در آنها به صورت حلزونی پیچیده شده است.این شکل بی متال باعث افزایش حساسیت بی متال می شود چون حساسیت بی متال با طور نوار بستگی مستقیم دارد. در صورتی که محدوده دما وتغییرات آن کم می باشد مقدار انحراف دقیقتا متناسب با تغییر دما خواهد بود.

این نوع ترموستاتها دارای مشخصه نامطلوب هیسترزیس هستند به طوری که به عنوان مثال ترموستاتی که برای مقدار دمای 20c ساخته شده ممکن است در 22c باز شود.

شکل نوار بی متال که تشکیل شده از دو نوار فلزی که با نقطه جوش و یا میخ پرچ به یکدیگر متصل شده اند. معمولا برای اینکه حساسیت نوار بی متال نسبت به تغییرات دما بیشتر شود آن را با طول بیشتر ساخته وسپس به صورت حلقه ای فنری در می آورند و یا آن را به صورت قرصهای فلزی روی یکدیگر جوش می دهند.


دانلود مقاله سنسورهای دما و ترانسیدیو سرهای حرارتی

دانلود مقاله سنسورهای دما و گرما و ترانسیدیوسرهای حرارتی
دسته بندی الکترونیک و مخابرات
بازدید ها 21
فرمت فایل doc
حجم فایل 1368 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 67
مقاله سنسورهای دما  و ترانسیدیو سرهای حرارتی

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*سنسورهای دما و ترانسیدیو سرهای حرارتی*


4-1 گرما ودما

کمیت فیزیکی که ما آن را گرما می نامیم یکی از اشکال مختلف انرژی است و مقدار گرما معمولا برحسب واحد ژول سنجیده میشود.مقدار گرمایی که در یک شی موجوداست قابل اندازه گیری نمی باشد اما می توان تغییرات گرمای موجود در یک شی که بر اثر تغییر دما و یا تغییر در حالت فیزیکی (جامد به مایع، مایع به گازف یک شکل کریستالی به شکل کریستالی دیگر) ایجاد میشود اندازه گیری کرد.

بنابراین از این جنبه دما میزان گرما برای ماده است تاوقتی که حالت فیزیکی آن بدون تغییر باقی بماند.

ارتباط بین دما و انرژی گرمایی بسیار شبیه به ارتباط بین سطح ولتاژ وانرژی الکتریکی است.

سنسورهای دمای رایج تماما وابسته به تغییراتی هستند که همراه با تغییرات دمای ماده به وجود می آید. ترانسیدیوسرهای انرژی الکتریکی به انرژی گرمای جریان عبوری از یک هادی استفاده می کنند اما ترانسدیوسرهای گرمایی به انرژی الکتریکی به طور مستقیم این تبدیل را انجام نمی دهند ومطابق با قوانین ترمودینامیک نیازمند تغییرات دمایی برای عمل کردن هستند بدین گونه که در دمای بالاتر گرما می گیرد و در دمای پایین تر این مقدار گرما را تخلیه می کند.

4-2 نوار بی متال

آشکارسازی حرارتی در موارد متنوعی مانند آشکار کردن آتش سوزی، گرمایش تا یک حد معین ویا تشخیص عیب در یک سردکننده مورد استفاده قرار می گیرد .ساده ترین نوع سنسور حرارتی از نوع بی متال استکه اصول کار آن در شکل به تصویر کشیده شده است. ترکیب فوق شامل دو نوار فلزی از دو جنس مختلف است که با نقطه جوش و یا پرچ کردن در دو نقطه به یکدیگر متصل شده اند. جنس فلز دو نوار به گونه ای انتخاب می شود که ضرایب انبساطی خطی آنها با یکدیگر تفاوت زیادی داشته باشند. مقدار انبساط یا ضریب انبساط خطی عبارت است از خارج قسمت تغییر مقدار طول به تغییر دما و این مقدار برای همه فلزات مقداری است مثبت بدین معنی که با افزایش دما طول نوار افزایش می یابد. مقادیر ضریب انبساط را برای چند نوع فلز بر حسب واحد 10*k بیان کرده است.

خمیدگی پدیده آمده در نوار بی متال را می توان وسط هر یک از انواع ترانسدیوسرهای جابه جایی که در فصل مورد بررسی قرار گرفت تشخیص داد اما اغلب اوقات از خود نوار بی متال برای راه اندازی کنتاکتهای یک کلید استفاده می شود ومعمولا خود بی متال یک از کنتاکتهای کلید است. نوع رایج نوار بی متال هنوز هم در انواعی از تموستاتها مورد استفاده قرار می گیرد اگر چه بی متال در آنها به صورت حلزونی پیچیده شده است.این شکل بی متال باعث افزایش حساسیت بی متال می شود چون حساسیت بی متال با طور نوار بستگی مستقیم دارد. در صورتی که محدوده دما وتغییرات آن کم می باشد مقدار انحراف دقیقتا متناسب با تغییر دما خواهد بود.

این نوع ترموستاتها دارای مشخصه نامطلوب هیسترزیس هستند به طوری که به عنوان مثال ترموستاتی که برای مقدار دمای 20c ساخته شده ممکن است در 22c باز شود.

شکل نوار بی متال که تشکیل شده از دو نوار فلزی که با نقطه جوش و یا میخ پرچ به یکدیگر متصل شده اند. معمولا برای اینکه حساسیت نوار بی متال نسبت به تغییرات دما بیشتر شود آن را با طول بیشتر ساخته وسپس به صورت حلقه ای فنری در می آورند و یا آن را به صورت قرصهای فلزی روی یکدیگر جوش می دهند.

مقادیر انبساط خطی برای چند نوع فلز-مقدار انبساط بایستی در عدد10 ضرب شوند. به دلیل اینکه دو فلز تشکیل دهنده بی متال دارای مقادیر انبساط مساوی نیستند با تغییردما همانگونه که در شکل مشخص شده است. نوار بی متال دچارخمیدگی می شود.


دانلود پروژه تشریح مدار قفل رمزی دیجیتال

دانلود پروژه تشریح مدار قفل رمزی دیجیتال و انواع مدارات
دسته بندی الکترونیک و مخابرات
بازدید ها 15
فرمت فایل doc
حجم فایل 228 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 19
پروژه تشریح مدار قفل رمزی دیجیتال

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*مقاله تشریح مدار قفل رمزی دیجیتال*

با قابلیت عدد پذیری تا 16 رقم

این مدار از چند قسمت اصلی تشکیل شده است…

1) مدارات حافظه یا (RAM).

2) مدار مقایسه کننده.

3) مدار نمایشگر.

4) مدار وارد کننده اعداد.

5) مدارات کنترل گر پالس.

بخش اول :

مدارات حافظه یا(RAM) .

این مدار ازسه بخش به شرح زیر تشکیل شده.

1) (64-bit RAM (16.4)) این RAM. IC7489 می باشد که به منظور ذخیره سازی کدهای اصلی مدار درانجا نصب شده است.این RAM قابل خواندن ونوشتن است .

جدول زیر مربوط به این RAM می باشد.




خروجی های داده

عملکرد

SA SB

مکمل داده ورودی

مکمل کلمه منتخب

تمام (1)

نوشتن

خواندن

ناتوان

L L

L H

H Z

2) (flip.Flops.4) این مداریک IC74175 است که به دلیل ثبت عددی که counter نشان می دهد در اینجا نصب شده است .

این بدین خاطر است که وقتی عدد با رقم های متفاوت وارد سیستم شود سیستم بتواند تعداد ارقام را تشخیص دهد .



جدول زیر مربوط به این flip.flops می باشد.

خروجی

Q Q

ورودی

CP Data MR

L H

H L

No change

L H

L H

H H

H *

L * *

3) (counter) که در این مدار IC معروف 74293 می باشد که به منظور تقییر آدرس در RAM برای ذخیره سازی اعداد استفاده شده است البته ورودی IC74175 را نیز تغذیه می کند که در بالا این علت




توضیح داده شده است.

4) جدول زیر مربوط به این ciunter می باشد.


دانلود شکل دهی هیدروفرمینگ یا Hydroforming

تحقیق شکل دهی فلزات با موضوع هیدروفرمینگ
دسته بندی مکانیک
بازدید ها 14
فرمت فایل ppt
حجم فایل 2690 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 24
شکل دهی هیدروفرمینگ یا Hydroforming

فروشنده فایل

کد کاربری 9
کاربر

این محصول تحقیق در مورد یکی از فرایندهای شکل دهی فلزات به نام هیدروفرمیگ می باشد

این پروژه در قالب پاورپوینت و در 24 اسلاید ارائه شده است و برای عزیزانی که پروژه با این موضوع نیاز دارند فایل مناسبی می باشد
این پروژه برای دروسی همچون شکل دهی فلزات، روش های ساخت و ... مناسب می باشد


دانلود Differential Thermal Analysis آنالیز حرارتی افتراقی

این محصول تحقیق در مورد یکی از تکنیک های آنالیز حرارتی در قالب پاورپوینت می باشد
دسته بندی فنی و مهندسی
بازدید ها 12
فرمت فایل ppt
حجم فایل 1773 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 25
Differential Thermal Analysis آنالیز حرارتی افتراقی

فروشنده فایل

کد کاربری 9
کاربر

دانلود فرم دهی پروفیل ها به روش جریان دادن چرخشی Flow Forming

این محصول پاورپوینتی 37 صفحه ای در مورد شکل دهی پروفیل ها به روش جریان چرخشی می باشد
دسته بندی فنی و مهندسی
بازدید ها 19
فرمت فایل ppt
حجم فایل 2042 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 37
فرم دهی پروفیل ها به روش جریان دادن چرخشی Flow Forming

فروشنده فایل

کد کاربری 9
کاربر

این محصول پاورپوینتی در مورد فرم دهی پروفیل ها به روش جریان دادن چرخشی یا Flow Forming می باشد

این پاورپوینت که فقط نام شما و استاد مربوطه را کم دارد! در 37 اسلاید این موضوع را ارائه می دهد
مباحث ارائه شده بصورت تیتروار در زیر آورده شده است
اسپینینگ
بدون تغییر ضخامت
با تغییر ضخامت
اسپینیگ داغ
اسپینینگ سرد
فلو فرمینگ
شیر فرمینگ
و ....


دانلود مقاله درباره حروف و قواعد اجوف

دانلود مقاله درباره حروف و قواعد اجوف در عربی
دسته بندی تاریخ و ادبیات
بازدید ها 17
فرمت فایل doc
حجم فایل 31 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل 36
مقاله درباره حروف و قواعد اجوف

فروشنده فایل

کد کاربری 4152
کاربر

*مقاله درباره حروف و قواعد اجوف*

اجوف

ب-مضارع

- در تمامی چهارده صیغه، حرف عله حرکتش را به حرف ما قبل می دهد اعلال

یقول یقول

یقولان یقولان

یقولون یقولون

تقول تقول

تقولان تقولان

6)یقولن یقولن یقلن

تقول تقول

تقولان تقولان

تقؤلون تقولون

تقولین تقولین

تقولان تقولان

12)تقولن تقولن تقلن

اقول اقول

نقول نقول

بر اساس اصل اول حرف علة متحرک که حرف قبلی اش ساکن است،
حرکتس به حرف قبل منتقل می شود و خودش ساکن می شود

یقول یقول

اجوف یائی نیز در تمامی صیغه ها به همین صورت است.

یبیع یبیع

در دو صیغة «6 و 12» نیز بعد از اعلال به اسکان حالت التقای ساکنین
پیش می آید. بنابراین برای از بین بردن التقای ساکنین حرف عله
ساکن حذف می شود.

6)یقولن یقولن یقلن

12)تقولن تقولن تقلن

اجوف یائی نیز به همین صورت می باشد.

6)یبیعن یبیعن یبیعن

12)تبیعن تبیعن تبعن

نکته: مضارع اجوف در صیغه های پنجگانه[1](1-4-7-13-14) اگر به هر دلیلی مجزوم شوند (امر، نهی، لم…) دچار التقای ساکنین می شوند به همین دلیل حرف عله حذف می‌شود.

7-تقول قول قل[2] 1-یقول لایقول لایقل

7-تبیع بیع بع 13-ابیع لم ابیع لم ابع

تمرین(40)

الف)چهارده صیغة مضارع «یبع » را صرف کنید همراه با شش صیغة امر مخاطب آن.

ب)صیغة 1 مضارع فعل های اجوف زیر را بنویسید. (با توجه به حرکت عین الفعل آن‌ها) و معانی آن ها را یاد بگیرید.

«قال-عاد-فاز- ذاق- کان- تاب- راح-مات ( ُ )/ باع-سار-جاء-عاش- لاق ( ِ )»

ج)فعل های زیر را مجزوم کنید.

تعود : اقول : نسیر : تخاف ‌

تعود، تکون، تنوب ( ُ )/ تسیر، تعیش ( ِ )

ناقص:دعو یدعو (دعا-یدعو)/ رمی یرمی (رمی- یرمی)

نکتة مهم: در فعل معتل ناقص هرگاه حرف عله به ضمیر متصل «و» و «یـ» برسد (یعنی کنار هم قرار گیرند) حرف عله باید حذف شود.[3]

الف)ماضی

1-دعو دعا… صیغة اول حرف عله به «ا» تبدیل می شود

(1)حرف عله به خاطر تناسب با حرکت ماقبل

2-دعوا … صیغة دوم اعلال ندارد

تبدیل به الف می شود (اعلال به قلب) دعو دعا

3-دعووادعوا… ضیغة سوم حرف عله حذف می شود (3) حرف عله به دلیل رسیدن به ضمیر«و»

4-دعوت دعت … صیغة چهارم حرف عله حذف می شود

حذف می شود:دعووا دعوا،رمیوا رموا

5-دعوتادعتا… صیغة پنجم حرف عله حذف می شود (4 و 5) حرف عله که به «ت» تأنیث می رسد، حرف میشود[4]



[1] -مهمترین ویژگی صیغه های پنجگانه (1-4-7-13-14) این است که ضمیر متصل مرفوعی (بارز) ندارند.

[2] -امر مخاطب از اجوف (قول) به ترتیب عبارتست از «قل-قولا-قولوا-قولی- قولا- قلن»

[3] -ضمیر متصل «و» در صیغه های (3)ماضی و (3 و 9) مضارع وجود دارد و ضمیر «یـ» در صیغة (10) مضارع می باشد.

[4] -البته در صیغة 4 دلیل اصلی حذف شدن حرف عله، التقای ساکنین است زیرا بعد از برقراری تناسب، التقای ساکنین پیش می آید و حرف عله حذف می شود. دعوت دعات دعت.