دانلود مقاله جشن تیرگان
| دسته بندی | تاریخ و ادبیات |
| بازدید ها | 31 |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 8 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 4 |
*مقاله جشن تیرگان*
تیر روز از تیرماه در گاهشماری ایرانی ( برابر با سیزدهم تیرماه )
جشن تیرگان از بزرگترین جشنهای ایران باستان در ستایش و گرامی داشت «تیشتَر» ( تِشتَر - تیر - شباهنگ - شِعرای یَمانی ) ، ستارهی باران آور در باورهای مردمی ، و درخشان ترین ستارهی آسمان که در نیمهی دوم سال ، همزمان با افزایش بارندگیها ، در آسمان سرِ شبی دیده میشود.
آب پاشی
این جشن در کنار آبها ، همراه با مراسمی وابسته با آب و آب پاشی و آرزوی بارش باران در سال پیش رو همراه بوده و همچون دیگر جشنهایی که با آب در پیوند هستند ، با نام عمومی «آبریزگان» یا «آب پاشان» یا «سر شوران» یاد شده است.( برخی از زرتشتیان ایران این جشن را در روز دهم تیر ماه برگزار می کنند )بخشی از مراسم آبریزان در جشن تیرگان
در گذشته «تیرگان» روز بزرگداشت نویسندگان و گاه به «روز آرش شیواتیر» منسوب شده است.
«ابوریحان بیرونی» و «گردیزی» در «زین الاخبار» ناپدید شدن یکی از جاودانان ایرانی یعنی کیخسرو را در این روز و پس از شستشوی خود در آب چشمهای دانستهاند.
جشن تیرگان بجز این روز در سیزدهم فروردین «سیزدهبدر» و سیزدهم مهر ماه نیز برگزار میشود.
ارمنیان ایران نیز در روز سیزدهم ژانویه آیینهایی برگزار میکنند که برگرفته و ادامهی جشن تیرگان است.
فال کوزه
یکی دیگر از مراسم این جشن مانند بسیاری از جشنهای ایرانی « فال کوزه »(چکُ دولَه) می باشد. روز قبل از جشن تیرگان ، دوشیزه ای را برمیگزینند و کوزهی سفالی سبز رنگ دهان گشادی به او میدهند که « دوله » نام دارد ، او این ظرف را از آب پاکیزه پر میکند و یک دستمال سبز ابریشمی را بر روی دهانهی آن میاندازد آنگاه دوله را نزد همهی کسانی که میبرد که آرزویی در دل دارند و میخواهند در مراسم چَکُ دولَه شرکت کنند و آنها جسم کوچکی مانند انگشتری، گوشواره، سنجاقسر، سکه یا مانند اینها در آب دوله میاندازند. سپس دختر دوله را به زیر درختی همیشه سبز چون سرو یا مورد میبرد و در آنجا میگذارد. در روز جشن تیرگان و پس از مراسم آبریزان ، همهی کسانی که در دوله جسمی انداخته اند و نیت و آرزویی داشتنه اند در جایی گرد هم میآیند و دوشیزه ، دوله را از زیر درخت به میان جمع میآورد. در این فال گیری بیشتر بانوان شرکت میکنند و سال خوردگان با صدایی بلند به نوبت شعرهایی میخوانند و دختر در چایان هر شعر دست خود را درون دوله میبرد و یکی از چیزها را بیرون میآورد ، به این ترتیب صاحب آن جسم متوجه میشود که شعر خوانده شدخ مربوط به نیت ، خواسته و آرزوی او بوده است.