شهرسازی
| دسته بندی | عمران |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 40 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 40 |
2ـ1ـ مفاهیم
2ـ 1ـ1ـ شهر: شهر مجموعه‌ای از ترکیب عوامل طبیعی، اجتماعی و محیطهای ساخته شده توسط انسان است که در آن جمعیت ساکن متمرکز شده است.[1]
21ـ 1ـ1ـ شهرهای کوهستانی: در سطوح کوهستان به دلیل فقدان زمینهای مستعد کشاورزی، مناسبات تولیدی در زمینه تولیدات زراعی وجود نداشته و یا این که در حدی نبوده است که بتواند بصورت مازاد تولیدات کشاورزی مبادله شود. در نواحی کوهستانی به دلیل شکل ظاهری، فقدان خاک مناسب، شرایط نامناسب سخت اقلیمی و نظایر آن برای استقرار انسان و بویژه سکونت‌گاهی چندان مناسب نبوده‌اند. از جمله شهرهای کوهستانی ایرانمی‌تواند شهرهای دماوند، سمیرم، فیروزکوه، رودبار، سنندج، مریوان، خرم آباد و ماسوله را نام برد.[2]
2ـ 1ـ1ـ2ـ شهرهای پایکوهی : مناطق پایکوهی عمدتاً شامل زمینهایی می‌شود که نسبت به توده‌های کوهستانی مجاور ارتفاع کمتری دارند و با یک شیب نسبتاً ملایم از کوه‌ها فاصله می‌گیرند. این دسته از ناهمواریهای سطح زمین در اکثر کشورها و بالاخص در ایران از نقاط جاذب برای استقرار سکونتگاه‌های شهری به شمار می‌آیند. از جمله شهرهای پایکوهی ایران می‌توان شهرهای تهران، سمنان، کرج، قزوین و سبزوار را نام برد.
2ـ1ـ1ـ3ـ شهرهای واحه‌ای: نواحی بیابانی بدیل شرایط نامساعد جغرافیایی، محیطهای مطلوبی برای استقرار انسانها و بدین ترتیب تشکیل و تکوین کانونهای شهری نیستند. در این نواحی حیات انسان تنها در واحه‌ها مقدور است. واحه عبارت است از مکانی در بیابان که بعلت وجود آب کافی و خاک خوب امکان سکونت دائمی انسان در آنها فراهم می‌شود. بافت شهرهای واحه‌ای متراکم و شکل آن بسته است. اقلیم گرم و خشک حاکم بر نواحی بیابانی در خصوصیات کالبدی شهرهای واحه‌ای اثرات چشمگیری بر جا گذاشته است. بهترین نمونه شهرهای واحه‌ای ایران را شهرهای یزد، طبس، اردکان، کرمان، بم، خندق و چوپانان تشکیل می‌دهند.[3]
21ـ1ـ4ـ شهرهای ساحلی: شهرهای واقع در کنار دریا، از موقعیت ویژه‌ای برخوردار هستند. آنها در خط ساحلی یعنی خط برخورد و محل تلاقی دو محیط جغرافیایی متفاوت(خشکی و آب)استقرار یافته‌اند، و لذا از هر نظر متأثر از شرایط محیطی این دو فضای جغرافیائی هستند. سمت توسعه شهرهای ساحلی از شرایط توپوگرافیک و ژئومرفورلوژیک یک خط ساحلی و بخش پسکرانه‌ای تبعیت می‌کند. مهمترین شهرهای ساحلی ایران عبارتند از: آمل، بابل، ساری، رشت و بندرعباس[1].
2ـ1ـ2ـ ساخت شهر: نحوه شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر و بخشهای مهم شهر و رابطه آنها با یکدیگر تحت تاثیر عوامل متعددی مانند عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی و همچنین خصوصیات و نیازهای فضایی و رابطه آن با سایر فعالیتها قرار داشته است. ساخت شهر از یک سوء نمایانگر هماهنگی فضاهای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و از سوی دیگر گویای چگونگی جریان فعالیتهای اصلی شهر می‌باشند.
عوامل تعیین‌کننده ساخت شهر:
1ـ شبکه راههای اصلی شهر(شطرنجی، شعاعی، گسترده و غیره)
2ـ تقسیمات شهری(محله، ناحیه، منطقه و شهر)
3ـ شکل مرکزی شهر(محور خدماتی با دو هسته متمرکز و غیره)
4ـ‌چگونگی و مراحل توسعه و مرحله‌بندی (خطی، دایره‌ای ، مربعی و غیره)
5ـ‌چگونگی ارتباط شهر با محیط اطراف